Evlilik kurumunun “sosyal yaşamın bir parçası ve bireylerin uyum sağlamasının gerektiği bir birliktelik” olduğunu belirten uzmanlar, evlilikte eş desteği ve eşler arasında sağlıklı iletişim artıkça evlilik doyumunun artacağını ve fiziksel sağlığın daha iyi olabileceğine dikkat çekiyor. Uzman Klinik Psikolog Gülçin Şenyuva, mutlu evliliğin sağlanması için gereken faktörler hakkında bilgi verdi.
Evlilik kurumu sosyal yaşamın bir parçasıdır ve bireylerin uyum sağlamasının gerektiği bir birlikteliktir. Evlilikte bireylerin ruhsal, duygusal, cinsel ve sosyal ilişkileri içeren uyumun gerekliliği yadsınamaz. Bu uyum eşlerin fiziksel ve ruhsal sağlıklarının temelini oluşturan önemli etkenler arasında yer almaktadır.
Evlilik uyumu, evlilik doyumu ve evliilikte mutluluk kavramlarını kapsar
Evlilikte mutluluk; bireyin ilişkisindeki doyum hissini ifade etmektedir. Bireylerin evlilik hakkındaki duygularını içermektedir. Evlilik doyumu ise; evliliğin devam edip etmemesine yönelik önemli bir göstergedir ancak tek gösterge değildir. Evlilik uyumu; evlilik doyumu ve evlilikte mutluluk kavramlarının bütününü kapsamaktadır.
Sağlıklı ilişkinin tanımı var mı?
Sağlıklı ilişki, eşlerin birlikte problem çözebildikleri, bireylerin ihtiyaçlarının karşılanabildiği, bireylerin kişisel gelişimlerine katkıda bulunulan, eşlerin fiziksel ve sosyal çevrelerinin uyum sağlayarak ilişki kurabildikleri, eşlerin çevresel kaynaklarını kullanabildikleri, eşlerin değişen yaşam koşullarına birlikte uyum sağlayabildikleri ilişki tanımıdır.
Boşanan erkeklerde ölüm riski yüksek
2020 yılı istatistiklerine bakıldığında boşanmaların %35.3’ü evliliğin ilk 5 yılında, yüzde 20.7’si ise evliliğin 6-10’ncu yılları içinde gerçekleştiği görülüyor. Boşanan ya da eşini kaybeden erkeklerde ortalama ölüm yaşı, genel popülasyondan çok daha düşük ve ölüm oranı evlilere göre 2-3 kat daha yüksek; evli ve mutsuz kadınlarda depresyon oranları 8-25 kat yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Evlilikte eşlerin ihtiyaç durumunda destek sağlamaları, iletişim kurabilmeleri yalnızlık duyguları ve depresif belirtiler gösterme olasılığını azaltmaktadır. Bu doğrultuda şu soru akla gelmektedir. Evlilik ile ruhsal veya fiziksel sağlık arasında bir bağ var mıdır? Evlilikte eş desteği, eşler arasında sağlıklı iletişim artıkça evlilik doyumunun artacağı ve fizik sağlığın daha iyi olabileceği söylenebilir.
Peki bu bağlamda mutlu çift var mıdır? Mutlu çift; ortaya çıkan sorunların eşlerin birinden dolayı değil, eşler arasındaki ilişkiden kaynaklandığını düşünebilen; birbirlerini değil, sorunu karşılarına alabilen, problemleri çözmeye yönelik birlikte hareket edebilen, problemleri çözülebilir olarak görebilen çiftlerdir.
Ben’leri koruyarak biz olabilmek gerekiyor
İyi bir iletişim, birlikte sorun çözebilme becerisi, ortak hedefler oluşturabilmek, güven duygusu verebilmek, tutarlı davranmak, birlikte olduğum kişiyi sevebilmek, rutinin içinde birlikte mutlu olabilmek ve “ben” leri koruyarak “biz” olabilmektedir.
Bu işaretler mutsuz evliliğin habercisi!
Evlilikte sorunların geldiğine yönelik bazı kritik işaretler bulunur. Bireyin eşinin verdiklerine değil, vermediklerine odaklanması; olumsuzluklar konusunda eşini suçlaması; eşimden farklı olarak eşinizle aynı cinsten birinin “beni daha iyi dinliyor veya anlıyor” denilmesi; “eşim iyi bir anne/baba ancak iyi bir eş değil” diye düşünmeye başlanılması; “her şeyi denedim ama hiçbir işe yaramıyor” diye yargılayıcı cümleler kurulması evliliği mutsuz evliliğe götüren ayak sesleridir.