Çocukların bebeklikten sonraki gelişim evrelerinde farklı yaş sendromlarına girdikleri görülür. Bunlardan ilki olarak 2 yaş sendromu görülebilir. Bu dönemde çocuklar; artık bebek olmadıklarını, bir birey olduklarını ebeveynlerine kabul ettirme çabasına girerler. 18 ve 36. aylar arasında görülen bu sendrom çocuk ve ebeveynlerde oldukça zorlu geçen bir dönemdir.
İletişimi zayıf ve daha gelişmemiş çocuklarda bu ilk bireyselleşme sürecinde; inat, öfke nöbetleri, agresif hareketler sergileme, sürekli hayır deme, her olumsuzluğa karşı bağırarak tepki verme, istenildiği yapılmadığında huzursuz davranışlar sergileme gibi duygular ön plana çıkar. Çocukların bu saldırgan tavırları karşısında ebeveynlerin bu durumu şımarıklık olarak görmesi öfkeye sebep olabilir.
Ancak yeni gelişim gösteren çocuklar bu öfkeye karşı daha fazla tepki gösterecek ve ailesiyle zıtlaşacaktır. Ailelerin bu durumu geçici olarak görmesi ve 2 yaş sendromu nedir iyi anlaması gerekir.
2 Yaş Sendromu Süreçi Nedir?
Bebeklik döneminden çocukluk döneminin 1,5 ile 3 yaş arasında görülen 2 yaş sendromu zor bir süreçtir. 2 yaş sendromu ‘Terrible Two’ olarak da bilinmektedir. Aslında her sağlıklı çocukta olması gereken psikolojik bir durumdur. Çocuğun kendini ispatlamaya çalıştığı, özellikle her an yanında olan annesinden hem fiziksel hem de duygusal olarak uzaklaştığı bir dönemdir.
Bu dönemde çocuk ‘ben merkezli’ bir duyguya girer. Çocuk, benliğinin farkına vararak karar verebileceğini ve bunların doğru olduğunu çevresine kanıtlama çabasına girer. 2 yaş sendromu sırasında sağlıklı bir gelişim gösteren çocukta; her şeye hayır deme, agresif davranma, öfke nöbetleri son derece normal bir durumdur.
Çocuğunda bu tür farklı davranışlar fark eden aileler 2 yaş sendromu süresince çocuğa karşı yaklaşımlarında doğru bir yol izlemelidir. Bu dönemde ihtiyaçlarını anlamaya gayret göstermek, doğru iletişim kurmak son derece önemlidir. Çocuğun her bilgiyi oyun oynayarak öğrendiği düşünülürse bu dönemde de çocuk ile doğru iletişim kurmanın yolu oyun oynamaktan geçer. Sözel dil ile anlatılamayan duygular, oyun içerisinde kurgulanarak etkili bir şekilde anlatılabilir. Böyle bir metot çok daha sağlıklı olacaktır.
2 Yaş Sendromunda Çocuğa Karşı Davranış Nasıl olmalı?
Bebek olduğunu kabul etmeyen, bir birey olarak ben merkezli hareket eden 2 yaş sendromu aileleri kaygıya sürükleyen bir süreçtir. Ebeveynler bu dönemde çözüm bulmakta ve nasıl davranılması gerektiği konusunda sorunlar yaşamaktadır. Böyle bir dönemde sakin hareket etmek, çocukların verdiği tepkilere mantıklı yaklaşmak çocuğun zihinsel ve duygusal gelişiminde pozitif etki yaratır. Ebeveynler olarak duygusallıktan uzak durmak ve otoriter bir yapı görünümü vermemek önemlidir. Çünkü otoriter kavramı bu yaş grubu için anlaması zor bir olgudur.
Çocuğunuza bir olay karşısında ‘hayır’ demeniz çocuğunuzun tepkisine bakarak ‘evet’ denmesini gerektirmemektedir. Burada ailenin tutarlı bir tavır sergilemesi çok önemlidir. Asıl dikkat edilmesi gereken ise böyle bir durum karşısında anne ve babamın aynı yanıtı vermesidir. Bu dönemde çocuk gelişim aşamasında olduğundan aşırıya kaçmamak, onu ne çok sınırlamak ne de fazlaca özgür bırakmak gerekir. Her davranışı sonrasında da tepki vermenin kişisel gelişimi açısından doğru olmadığı da bilinmelidir. Çocukla ile ailesi arasında kaliteli zamanlar geçirilmesi, eğitici oyunların birlikte oynanması gerekir.
Özellikle söz ile anlatımlarda çocuğa eğilerek göz teması sağlanarak konuşmak kalıcı olacaktır. Kendisinin yapabileceği, onu aşmayan ve başarabileceği görevlerin verilmesi de olumlu katkı sağlayacaktır. Çocukta böylece kişisel gelişim ileri düzeyde ilerleyerek kendine güven kazandığının farkına varacaktır. Bu dönemlerde enerjisini boşaltabilecek aktiviteler yapmasına izin vermek gerekir.
Koşup oynaması, uzaktan takip edilerek serbest hareket edilmesi hoşuna gidecektir. Sorduğu sorulara ve anlam veremediği nesnelere karşı kısa ve anlayabileceği tarzda cevaplar vermek gerekir. Kıyafet seçiminde ilk tercihi çocuğa bırakmak, oyun oynarken ona sormak 2 yaş sendromu yaşayan bir çocuğun kişisel gelişiminde etkin rol oynar.
Her Yaşın Bir Sendrom Dönemi Olduğu Unutulmamalıdır
Bebeklik döneminden gelişim ve büyüme çağına kadar her dönemde farklı yaş sendromları ile karşılaşılabilir. 2 yaş sendromu da geçici bir süreçtir. Bu süreci doğru yöntemler ile atlatmak diğer yaş sendromlarında kolaylık sağlayabilir. 3 ila 3.5 yaşa kadar 2 yaş sendromu devam edebilir. Bu tür dönemlerin bir hastalık olmadığı bilinmelidir. Böyle süreçlerde ebeveynlere düşen bilinçli hareket etmektir. Çocuğun kişisel gelişimine katkı sağlayacak bu evrede uzman bir doktora başvurmak bu dönemin daha kolay atlatılmasına yardımcı olacaktır.
